દેશમાંં કેન્દ્ર સરકાર અને રાજ્ય સરકારો વિવિધ વર્ગો માટે યોજનાઓ બહાર પાડતી હોય છે. મહિલા અને બાળ વિકાસ વિભાગ દ્વારા ઘણી બધી મહિલાક્ષી યોજના અમલી બનાવેલ છે. જેમ કે વિધવા સહાય યોજના, વ્હાલી દીકરી યોજના, બેટી બચાવો બટી પઢાવો યોજના વગેરે. સ્વરોજગારી મેળવે તે માટે પણ મહિલા સ્વાવલંબન યોજના જેવી લોન યોજના અમલી બનાવેલ છે. પરંતુ આજે આપણે મહિલાઓને સમૃદ્ધિ તરફ લઈ જતી યોજના વિશે વાત કરીશું. જેનું નામ મહિલા સમૃદ્ધિ યોજના. આ યોજના હેઠળ મહિલાઓને લાભ આપવામાં આવે છે.
મહિલા સમૃદ્ધિ યોજના
Mahila Samriddhi Yojanaએ એક સરકારી યોજના છે. Mukhyamantri Mahila Utkarsh Yojana, તથા Mahila Swavalamban Yojana ઓ દ્વારા મહિલાઓને લોન આપવામાં આવે છે. પરંતુ આ યોજનાનો હેતુ મહિલા Entrepreneur કે જે પછાત અથવા ગરીબ પરિવાર માંથી આવે છે. તેમને આર્થિક લાભ આપવાનો છે. આ યોજના સામાજિક ન્યાય અને સશક્તિકરણ મંત્રાલય હેઠળ રાષ્ટ્રીય પછાત વર્ગ નાણા અને વિકાસ નિગમ (NBCFDC) ના ભાગ રૂપે શરૂ કરવામાં આવી હતી. આ યોજના હેઠળ, સરકાર મહિલા એંટરપીન્યોરને સીધા અથવા સ્વ-સહાય જૂથો (SHGs) દ્વારા માઈક્રો-ફાઇનાન્સ પ્રદાન કરે છે.
Mahila Samriddhi Yojana
| યોજનાનું નામ | મહિલા સમૃદ્ધિ યોજના – Mahila Samriddhi Yojana |
| લાભાર્થી | એન્ટરપ્રિન્યોર મહિલાઓ કે જે ગરીબી રેખા નીચે આવે છે. |
| લોનની રકમ | પ્રતિ SHG જુથ રૂ 15,00,000 |
| લોનની અવધિ | 4 વર્ષ |
| ટોલ ફ્રી નંબર | 18001023399 |
મહિલા સમૃદ્ધિ યોજના પાત્રતા માપદંડ
આ યોજના એવી મહિલાઓને લાભ મળશે કે, જે ગરીબી રેખા હેઠળ આવે છે. આ યોજનાનો ભાગ બનવા માટે આવી મહિલા માટેની પાત્રતાની જરૂરિયાતો નીચે દર્શાવેલ છે.
- યોજના હેઠળ લઘુત્તમ વય 18 વર્ષ છે.
- અરજદારની મહત્તમ વાર્ષિક કૌટુંબિક આવક રૂ. ત્રણ લાખથી વધુ ન હોવી જોઈએ.
- અરજદારો સ્વ-સહાય જૂથો (SHGs) નો ભાગ હોઈ શકે છે.
- જ્યાં ઓછામાં ઓછા 60% સભ્યો પછાત વર્ગના હોવા જોઈએ અને બાકીના 40% અન્ય નબળા વર્ગો જેવા કે શારીરિક રીતે વિકલાંગ મહિલાઓ, લઘુમતી, એસસી, એસટી વગેરેમાંથી હોવા જોઈએ.
ક્યાં-ક્યાં ડોક્યુમેન્ટની જરૂરિયાત પડશે? – Mahila Samriddhi Yojana Documents List
આ યોજનાનો હેતુ લાયક મહિલાઓને ઝડપી અને સરળ ધિરાણ વિકલ્પ ઉપલબ્ધ કરવાનો છે. તેથી, MSY હેઠળ દસ્તાવેજીકરણ પ્રક્રિયા ખૂબ જ સામાન્ય છે. ધિરાણકર્તાઓ દ્વારા જરૂરી મોટાભાગના દસ્તાવેજો એ મૂળભૂત KYC દસ્તાવેજો છે. આ યોજના માટે જરૂરી દસ્તાવેજોની સૂચિ નીચે આપેલ છે.
- ઓળખ પુરાવો
- સરનામાનો પુરાવો
- SHG સભ્યપદ ID
- જાતિ પ્રમાણપત્ર, જો લાગુ હોય તો
- બેંક ખાતાની વિગતો
- સક્ષમ અધિકારી તરફથી આવકનું પ્રમાણપત્ર
- આધાર કાર્ડ
- તાજેતરના પાસપોર્ટ સાઇઝના ફોટોગ્રાફ્સ
ધિરાણ આપનારી સંથ્થાઓ
આ યોજનામાં ધિરાણ આપનારી સંથ્થાઓ દ્વારા મહિલા સાહસિકોને તેમના પોતાના વ્યવસાય સાહસો શરૂ કરવા સક્ષમ બનાવવા માટે માઇક્રોફાઇનાન્સનું વિતરણ કરે છે. આ યોજના દ્વારા ધિરાણ આપનારી સંથ્થાઓ નીચે દર્શાવેલ છે.
- સ્ટેટ ચેનલાઇઝિંગ એજન્સીઓ (એસસીએ)
- પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેંકો (RRBs)
- રાષ્ટ્રીયકૃત બેંકો
મહિલા સમૃદ્ધિ યોજનાની વિશેષતાઓ અને લાભો
- આ યોજનાની શરૂઆત થઈ ત્યારથી, ઘણી મહિલાઓને તેમના વ્યવસાયિક સાહસો માટે માઇક્રોફાઇનાન્સમાં મદદ કરી છે.
- આ યોજનાની વિવિધ વિશેષતાઓ અને લાભો જે તેને મહિલા એંટરપીન્યોર માટે ખૂબ જ આકર્ષક વિકલ્પ બનાવે છે તેનો નીચે ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે.
મહિલા સમૃદ્ધિ યોજના હેઠળ કેટલી લોન મળશે?
આ યોજના હેઠળની લોન સ્વ-સહાય જૂથો (SHGs) દ્વારા અથવા સીધા લાભાર્થીઓને આપવામાં આવે છે. SHG દીઠ યોજના હેઠળ વિતરિત કરાયેલ લોનની માત્રા મહત્તમ રૂ. 15,00,000 અને પ્રતિ લાભાર્થી વધુમાં વધુ રૂ. 1,00,000 છે. ઉપરાંત, SHG માટે અંતર્ગત શરત એ છે કે પ્રતિ જૂથ 20 સુધી મર્યાદિત સભ્યોની સંખ્યા હોવી જરૂરી છે. ધિરાણકર્તા દ્વારા મહત્તમ લોન પ્રોજેક્ટ ખર્ચના મહત્તમ 95% સુધી મર્યાદિત છે.
મહિલા સમૃદ્ધિ યોજના વ્યાજ દર
આ યોજના હેઠળ વ્યાજનો દર ખૂબ જ નજીવો છે. યોજના હેઠળ લોન પર વસૂલવામાં આવતા વ્યાજની પેટર્ન નીચે આપેલી છે.
| મહત્વના મુદા | વ્યાજ દર |
|---|---|
| NBCFDC થી ધિરાણકર્તા ભાગીદાર સુધી | 1% |
| ધિરાણકર્તા ભાગીદારથી લાભાર્થી સુધી | 4% |
કાર્યકાળ
આ યોજના હેઠળ લોનની ચુકવણીની મુદત મહત્તમ 48 મહિના અથવા 4 વર્ષ સુધીની છે. આ સમયગાળો મહત્તમ 6 મહિનાના મોરેટોરિયમ સમયગાળાનો સમાવેશ કરે છે.
મહિલા સમૃદ્ધિ યોજનાના કેટલાક લાભો
- તે મહિલા સાહસિકોને આત્મનિર્ભર બનવાની તક આપે છે.
- સામાજિક અને આર્થિક રીતે પછાત પરિવારોના ઉત્થાન માટે સક્ષમ બનાવે છે.
- ખાસ કેટેગરીમાં પણ મહિલાઓમાં રોજગારની તકોનું નિર્માણ સુનિશ્ચિત કરે છે.
- ન્યૂનતમ દસ્તાવેજીકરણ અને સરળ એપ્લિકેશન પ્રક્રિયા તેને અત્યંત સુલભ બનાવે છે.
મહિલા સમૃદ્ધિ યોજના લોન માટેની અરજી પ્રક્રિયા
યોજના હેઠળ લોન મેળવવા માટેની અરજી પ્રક્રિયા NBCFDC વેબસાઇટ પર વિગતવાર છે. અરજી ફોર્મ ચેનલ પાર્ટનર્સ પર મેળવી શકાય છે અને તે ચેનલ પાર્ટનરની ડિસ્ટ્રિક્ટ ઓફિસમાં સબમિટ કરવાનું રહેશે જ્યાં અરજદાર રહે છે.
અરજી ફોર્મ તમામ સંબંધિત વિગતો તેમજ જો જરૂરી હોય તો વ્યવસાય અને તાલીમની આવશ્યકતાઓની વિગતો સાથે યોગ્ય રીતે ભરવાનું રહેશે. અરજીની પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવા માટે અરજદારે અરજી ફોર્મ સાથે તમામ જરૂરી દસ્તાવેજો પણ સબમિટ કરવાના રહેશે.
NBCFDC ની વેબસાઈટ પર રજીસ્ટ્રેશન કરીને પણ અરજી ઓનલાઈન સબમિટ કરી શકાય છે. ત્યારપછી અરજી રાજ્ય/જિલ્લાના સંબંધિત ચેનલ પાર્ટનરને મોકલવામાં આવશે જેમાં અરજદાર રહે છે. ચેનલ પાર્ટનર ત્યારબાદ અરજી પ્રક્રિયા સંબંધિત વધુ વિગતો માટે અરજદારનો સંપર્ક કરશે.
મહિલા સમૃદ્ધિ યોજના માટે સંપર્ક વિગતો
અરજી પ્રક્રિયાને લગતી કોઈપણ વિગતો માટે અથવા અરજદારની યોગ્યતા, ચેનલના ભાગીદારો, SGHs વગેરે જેવી યોજના સંબંધિત કોઈપણ અન્ય વિગતો માટે, તેઓ નીચેની સંપર્ક ચેનલો પર NBCFDCનો સંપર્ક કરી શકે છે.
| ટોલ ફ્રી નંબર | 18001023399 (સોમવારથી શુક્રવાર સુધી સવારે 10 થી સાંજના 5 વાગ્યા સુધી ઉપલબ્ધ) |
| અન્ય ટેલિફોન નંબર | +911145854400 |